Dịp nghỉ lễ mọi người thường sinh hoạt và ăn uống có phần thoải mái hơn. Tuy nhiên cần chú ý một số vấn đề về dinh dưỡng để cơ thể luôn khỏe mạnh, đảm bảo kỳ nghỉ được diễn ra trọn vẹn.
Theo PGS. TS. Nguyễn Thị Vân Hồng (Nguyên Trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Bạch Mai), có 3 lưu ý về dinh dưỡng mọi người cần thực hiện để đảm bảo có một cơ thể khỏe mạnh, an toàn trong mỗi dịp nghỉ lễ, đó là: an toàn vệ sinh thực phẩm, không sử dụng rượu bia quá nhiều, đề phòng dị ứng thức ăn.
An toàn vệ sinh thực phẩm
Mất vệ sinh an toàn thực phẩm thường gây ra tiêu chảy. Nếu tiêu chảy do rối loạn tiêu hóa thường thoáng qua là sẽ hết nhưng nếu tiêu chảy mà kèm theo sốt thường liên quan đến vi khuẩn. Trong những trường hợp nhiễm khuẩn đường tiêu hóa như vậy phải dùng kháng sinh, tuy nhiên phải vào cơ sở y tế để có lời khuyên chính xác. Nếu tiêu chảy thông thường do chế độ ăn uống mất cân đối hay ăn quá nhiều, ăn phải thức ăn không hợp cơ địa thì dị ứng trong dinh dưỡng cũng dễ xảy ra. Trong những trường hợp như vậy cố gắng tìm những loại thức ăn mình bị dị ứng để tránh ăn. Tuy nhiên chế độ ăn uống vẫn phải cung cấp đủ dinh dưỡng. Các loại thực phẩm tốt cho bệnh tiêu chảy, làm cho tiêu chảy ít trầm trọng hơn như thịt gà trắng, hồng xiêm, ổi, táo…. Nếu tiêu chảy nhiều, chuối cũng là một bổ sung hợp lý vì chuối cung cấp kali giúp cho người bệnh đỡ mệt hơn rất nhiều. Để phòng tránh tiêu chảy có thể mang theo những gói men tiêu hóa (dạng gói bột) giúp bao phủ bề mặt niêm mạc đường tiêu hóa giảm bớt các yếu tố vi khuẩn tấn công trực tiếp vào niêm mạc đường tiêu hóa.
Lựa chọn thực phẩm tươi sống, có nguồn gốc rõ ràng để cả gia đình vui khỏe trong dịp nghỉ lễ.
Khi đi du lịch, đi chơi, để tránh vấn đề an toàn thực phẩm, rối loạn tiêu hóa xảy ra nên chọn những thức ăn đã quen, không nên chọn các món lạ để tránh dị ứng với các thực phẩm đó. Lựa chọn thực phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, nên tham vấn kỹ các nhà hàng, quán ăn trước khi vào ăn. Nếu chuẩn bị thức ăn từ nhà phải bao gói sạch sẽ cẩn thận, tuy nhiên không để quá 2 tiếng nếu không đun nấu lại. Có thể sử dụng các thức ăn sẵn mà có thương hiệu đã được cấp phép. Tuy nhiên việc phòng bệnh mới quan trọng. Cần phải ăn chín uống sôi, rửa tay sạch trước khi ăn...
Chế độ ăn quá nhiều trong thời gian ngắn khiến hệ tiêu hóa không tiêu hóa và hấp thu kịp, thức ăn sẽ ứ trệ gây đầy bụng, trướng hơi, ậm ạch khó chịu, tình trạng này kéo dài tùy thuộc vào loại thức ăn đã ăn, thịt kéo dài lâu hơn các loại rau quả. Để khắc phục tình trạng đó nên sử dụng thực phẩm với mức với cơ thể, nên vận động, tập luyện để tiêu hóa hết lượng thức ăn tiêu thụ, hoặc có thể sử dụng các thuốc giúp tống hết thức ăn còn đọng trong ống tiêu hóa ra ngoài giúp cơ thể thoải mái hơn chứ không nên uống thêm các loại thuốc hay thực phẩm giúp ăn ngon miệng.
Hạn chế sử dụng rượu bia
Trong những dịp nghỉ lễ, lượng rượu bia tiêu thụ khá nhiều, do đó những cấp cứu liên quan đến rượu bia cũng tăng lên. Uống rượu nhiều sẽ đưa vào cơ thể thành phần andehit - là chất khá độc, sử dụng rượu nhiều buộc gan làm việc quá sức có thể gây bệnh suy gan với những người có bệnh nền gan từ trước, hoặc có thể gây tổn thương gan với những người có lá gan khỏe mạnh. Sử dụng rượu bia không cấp phép (rượu công nghiệp) có thể bị ngộ độc methanol gây rối loạn thị lực, hôn mê, gây suy đa tạng. Chỉ nên sử dụng 50g cồn mỗi ngày (2,5 lon bia/ngày), 5 ngày/tuần để cơ thể có thời gian thải chất độc ra ngoài. Kể cả việc sử dụng thuốc giải rượu, cũng không nên vượt quá 50g cồn/ngày, việc sử dụng quá nhiều cồn khiến gan, tụy, thận làm việc quá sức, những người có bệnh nền khiến triệu chứng bệnh nền tăng lên nhiều. Những người tửu lượng kém thì không nên cố uống sẽ không tốt cho sức khỏe. Không sử dụng rượu bia với những bữa ăn giàu protit (bữa ăn thịnh soạn) bởi có thể gây tình trạng viêm tụy cấp, người bệnh đau bụng dữ dội, có thể suy đa tạng dẫn tới tử vong… Nước ngọt, nước có gas cũng không nên sử dụng quá nhiều bởi có thể gây thừa cân, béo phì (một trong những nguyên nhân gây béo phì là tiêu thụ nước ngọt ít nhất 3 lần/ tuần) là căn nguyên gây ra nhiều bệnh mạn tính khác như tim mạch, đái tháo đường…
Sử dụng quá nhiều rượu bia gây nhiều nguy hại cho sức khỏe.
Trong mỗi bữa tiệc, hội họp… không thể thiếu những lon bia, ly rượu… Tuy nhiên cần sử dụng với lượng vừa phải theo khuyến cáo, không nên ham vui hay cả nể mà sử dụng quá đà bởi sự ảnh hưởng của rượu bia không phải ngay tức thì mà lâu dần sẽ đầu độc làm cơ thể yếu đi hàng ngày, sức đề kháng giảm sút.
Thải độc cơ thể bằng hỗn hợp các loại nước hoa quả là một trong cách thải độc tốt. Tuy nhiên, nhiều người uống có thể gây tình trạng dị ứng, mẩn ngứa, đau bụng… do đó nên uống ít một xem phản ứng cơ thể như thế nào rồi mới sử dụng với lượng nhiều hơn và phải đảm bảo nguyên tắc uống sau ăn. Uống nước cũng giúp đào thải chất độc cơ thể rất tốt với lượng 2l/ngày.
Đề phòng dị ứng thực phẩm
Những người có cơ địa dị ứng cần nhớ mình bị dị ứng với những loại thực phẩm gì để tránh các loại thực phẩm đó. Tăng cường thực phẩm giải độc cho gan giúp chức năng gan tốt hơn, không sử dụng rượu bia, với những thực phẩm chế biến sẵn cần thận trọng, nên hỏi thành phần trước khi sử dụng để nếu có thực phẩm gây dị ứng cho cơ thể thì tránh ăn.
Ngọc Anh (ghi)