Bánh, trái, thạch rau câu, hạt bí, hạt dưa... là
những thứ mà hầu như gia đình nào cũng có trong ngày vui xuân, đón Tết. Tuy
nhiên, với những gia đình có trẻ nhỏ, phải hết sức chú ý, nếu không trẻ sẽ dễ
bị hóc, sặc khi ăn những thứ này. Hóc đường thở là một trong những tai nạn nguy
hiểm nhất đối với trẻ em.
Chỉ một sơ suất nhỏ, bé không may hóc
sẽ rất nguy hiểm. Thông thường, khi thức ăn chạm vào gốc lưỡi thì đường thở
đóng lại, thức ăn sẽ qua thực quản xuống dạ dày. Tuy nhiên, nếu thức ăn xuống
quá nhanh khi đường thở vẫn mở thì sẽ trôi xuống và làm tắc đường thở. Ở trẻ
em, phản xạ đóng mở đường thở và đường tiêu hóa chưa được tốt như người lớn,
việc hóc dị vật đường thở hay xảy ra. Đặc biệt là ngày Tết. Tai nạn hóc đường
thở khiến trẻ có thể tử vong trong tích tắc.
Xử lý nhanh nhất có thể
Khi trẻ bị hóc, phụ huynh cần tuyệt
đối bình tĩnh và không làm trẻ hốt hoảng, vì khi đó trẻ thường cố nuốt dị vật
xuống. Phải thực hiện động tác sơ cứu ngay, bất kỳ ai cũng đừng chần chừ khi
phát hiện trẻ bị hóc dị vật vì sau 4 phút không lấy được dị vật ra ngoài, trẻ
sẽ bị ảnh hưởng tính mạng. Với trẻ nhỏ, phụ huynh đặt bé nằm úp trên cánh tay,
tay còn lại vỗ mạnh vào lưng trẻ. Trẻ lớn hơn thì quàng tay quanh ngực, sốc
mạnh trẻ về phía sau. Động tác cấp cứu này nếu làm đúng sẽ khiến dị vật văng ra
ngoài, tỷ lệ cứu sống lên tới trên 90%.
Tuy nhiên, không phải phụ huynh nào
cũng biết cách sơ cứu để giúp trẻ nôn ói dị vật, nhiều người đã thò tay móc
họng làm dị vật lọt sâu thêm, hay có thể làm trầy xước vùng họng gây phù nề khiến
trẻ khó thở hơn. Nếu trẻ vẫn đang thở bình thường, phụ huynh nên nhanh chóng
đưa trẻ đến bệnh viện hoặc các cơ sở y tế để gắp dị vật ra. Nếu hóc dị vật cứng
nhỏ, trẻ có cơ may sống sót cao hơn vì dị vật này có thể rớt vào đường thở
nhưng không bít hết. Nhưng khi ăn thạch rau câu to, mềm, trẻ sặc sẽ bị bít chặt
đường thở, không ho ra được. Việc gắp cục thạch ra cũng rất khó bởi nó rất
trơn.
Hóc dị vật ở trẻ nhỏ là tình trạng rất nguy hiểm
nếu không có biện pháp xử trí kịp thời.
Cẩn trọng với dị vật bỏ quên
Thực tế, có nhiều trẻ cũng bị hóc dị
vật nhưng ở dạng “hội chứng xâm nhập thoáng qua” nên dễ bị bỏ qua. Biểu hiện
khi vừa bị hóc, trẻ khó thở, tím tái, hốt hoảng, khóc thét nhưng sau đó dị vật
trôi xuống khí quản, phế quản thì giảm hoặc hết triệu chứng nên nhiều người
nhầm tưởng dị vật đã được trôi xuống, bé hết hóc.
Tuy nhiên sau đó, trẻ bị khó thở, ho
dai dẳng, sau đó do dị vật vẫn còn nằm trong thực quản, đường thở ép vào thanh
quản, khí quản. Biểu hiện ban đầu khò khè, sốt, khàn tiếng, thường rất dễ nhầm
với viêm phổi, hen suyễn kéo dài. Có những trường hợp điều trị viêm phổi kéo
dài nhiều tháng không đáp ứng, đến khi chụp phim mới thấy ứ khí trong phế
quản.Một số dị vật, bác sĩ phải soi mới thấy, chụp phim không phát hiện được
các dị vật không cản quang (ví dụ như hạt bí, hạt dưa...). Nếu không được chẩn
đoán và xử lý kịp thời, dị vật sẽ làm áp-xe phổi, nguy cơ tử vong cao.
Vì thế, sau cơn ho của trẻ, dù trẻ đỡ
triệu chứng, trở lại bình thường thì cha mẹ cũng cần quan sát, theo dõi trẻ,
nếu vẫn thấy trẻ húng hắng ho, khò khè thì nên đưa trẻ tới bệnh viện để được
kiểm tra chính xác.
Khuyến cáo của bác sĩ
Trong mọi thời điểm, luôn cần để mắt
đến trẻ. Nhất là trong ngày Tết, với quá nhiều đồ ăn là các loại hạt nguy hiểm
cho trẻ, chỉ 1 phút lơ đãng có thể nguy hiểm cho con bạn. Khi đó, Tết sẽ không
còn ý nghĩa. Tốt nhất, cha mẹ không nên cho trẻ ăn thạch, nhất là với trẻ dưới
2 tuổi bởi phản xạ đường thở chưa hoàn thiện rất dễ hóc hoặc dùng thìa dằm nhỏ
rồi mới cho trẻ ăn... Cũng cần lưu ý, trẻ rất hay vừa ăn vừa chạy nhảy và rất
dễ bị hóc. Vì thế, hãy tập cho trẻ thói quen khi ăn không cười đùa, chạy nhảy.
PGS.TS. Nguyễn Thị Diệu Thuý
(Trưởng Bộ môn Nhi, Trường Đại học Y Hà Nội)
Theo nguồn báo Sức khỏe &
Đời sống
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét